1. Home
2. Nieuws
3. Carlos Benoit blikt terug op 50 jaar tuinaanleg: verhalen van een Waregemse tuinpionier

Carlos Benoit blikt terug op 50 jaar tuinaanleg: verhalen van een Waregemse tuinpionier

02/02/2020 - 00:00

We gingen op bezoek bij Carlos Benoit, gepensioneerde tuinaanlegger uit Waregem. Méér dan een halve eeuw de drijvende kracht achter Tuinen Benoit. Een heel boeiende babbel met deze derde generatie hovenier, wiens familie hoogst waarschijnlijk een van de allereerste tuinaannemers uit het Waregemse waren. Bovendien was Carlos vermoedelijk ook een van de initiële TerraCottem gebruikers.

Hey Carlos, hoe lang ken jij TerraCottem eigenlijk al?

Echt al héél lang. De papa van jullie zaakvoerder Carol Devos, Bernard Devos, woonde vroeger met zijn gezin op het domein van Kasteel van Potegem in Waregem. Die tuin heb ik meer dan 25 jaar onderhouden. Toen leerde ik ook professor Willem Van Cotthem kennen, die daar soms over de vloer kwam.

Over welke periode hebben we het nu?

Dat moet het begin van de jaren ‘90 geweest zijn. Die eerste proeven in Burkina Faso en zo: die herinner ik me nog. De professor vertelde daar graag over (lacht). Ik weet nog dat hij het eens had over een “mislukte” proef waarbij de bomen omvergewaaid waren, omdat het plantgat niet groot genoeg was. Dat was de reden waarom ik vanaf toen zelf heel veel aandacht ben beginnen geven aan het maken van een optimaal plantgat: voldoende groot en met bodemverbetering.

Misschien first things first: vertel eens, wie is Carlos Benoit?

Mijn vader had o.a. het OCMW van Waregem als klant. Toen ik voor mezelf begon, kreeg ik deze klant als “startcadeau”. Dat gaf me meteen een flinke boost als zelfstandige (lacht). In de beheerraad ervan zat o.a. Mr. Valère Devos, vader van Bernard en opa van Carol. Zo leerde ik hem kennen en mocht ik het onderhoud doen van de tuin van het kasteel van Potegem. In die beheerraad zaten ook nog een aantal andere Waregemse ondernemers, waarvan ik dan ook hun hovenier werd.

Toen ik begon in 1974 waren mijn vader en ik eigenlijk de enige hoveniers in Waregem. De meeste aangelegde tuinen uit die periode werden door ons aangelegd en onderhouden.

Maar eigenlijk werd mijn klantenbestand heel uitgebreid, met ook een aantal bekende mensen: Koen Wauters van Clouseau, de familie Boone van de Lotus koekjes, de familie Moortgat van bouwerij Duvel, en nog zo’n paar.

Was dat toeval dat je dergelijke grote “profielen” als klant had?

Eigenlijk niet. Dat kwam simpelweg omdat er in die kringen over de tuinen werd gepraat. En van het een kwam het ander. Dat is trouwens geen namedropping die ik wil doen, maar gewoon even schetsen met welk type tuinen ik voornamelijk bezig was. Die mensen lieten me toe om echt ongelooflijke tuinen te realiseren.

En waardoor ik zelf ook kon samenwerken met geniale tuinarchitecten, zoals een Vincent Verlinden uit Knokke en een Lieven Vereecke uit Aalter. En bv. ook Jacques Wirtz uit Schoten. Toch echt wel klinkende namen in ons wereldje.

Jij hebt dus zelf alles met de paplepel ingelepeld gekregen, want ook je grootvader was hovenier?

Ja, dat klopt. Ik ben een derde generatie hovenier Benoit (fier).

Toen ik 10 jaar oud was, draaide ik al volop mee in onze serres. Potjes sorteren, oppotten, enz. De tuinbouwschool was de enige logische keuze. Tijdens de grote vakantie diende de eerste week om mijn boekentas weg te doen en de laatste om ze vanonder het stof te halen (lacht). Tussenin ging ik mee hoven gaan onderhouden, gras afrijden, e.d.

Je papa was ook een plantenkweker?

Ja, inderdaad. Wij hadden een aantal serres, waarin we de planten en bloemen zelf kweekten en daarna verkochten in onze winkel “Bloemenweelde”. En we gebruikten natuurlijk ook een deel van onze planten om in de tuinen te gebruiken.

Mijn grootvader was daar eigenlijk mee begonnen, heel kleinschalig. Als hovenier met een 4-tal klanten, met een eigen kleine serre. Mijn vader nam over en ging een stapje verder: alles net iets groter.

En jij ging nóg een stap verder, want uiteindelijk werd Tuinen Benoit een begrip in de regio…

Toen ik van de tuinbouwschool kwam, was ik jong en heel ambitieus. Ik wou investeren en uitbreiden. Mijn vader stond daar wat weigerachtig tegenover. Na een paar jaar besliste ik toen om voor mezelf te beginnen. En zoals daarnet gezegd: met als mooi startcadeau het contract voor het OCMW te Waregem.

Ik werd dan verantwoordelijk voor alle tuinen in eigendom van dat OCMW: daar had ik meteen mijn handen mee vol, hoor (lacht). En toen kwam het kasteel van Potegem erbij, etc. Dat bleef zo groeien…

Enkele jaren terug maakte ik een boek “Tuinen Benoit”, met superveel foto’s van allerlei mooie tuinen die ik heb aangelegd. Met daarin ook de schetsen voor die tuinen.

Trouwens, doorheen het boek staan ook vele gedichten. Veel van de hand van jullie ex-collega Gilbert Vangampelaere.

Wat was de reden voor het maken van dit boek?

Dat was niet voor publicatie of zo, maar eerder voor mezelf. Ik gaf ook een exemplaar aan al mijn klanten. Plus aan iedereen, die ooit voor mij heeft gewerkt: dat waren er veel!

Wow! Je startte als eenmanszaak, maar dat bleef duidelijk niet zo?

Nee, alleen gestart. Maar toen ik op pensioen ging, werkten er 12 mensen voor Tuinen Benoit.

Tuinaanleg in het algemeen begon ook meer aan meer te groeien in de streek. Ik maakte ook de oprichting mee van enkele nóg grotere spelers, zoals bv. een Arbowar in Waregem en Silvère Vandeputte in Deerlijk. Maar eigenlijk voelde ik daar nooit concurrentie van, omdat ik voor het algemeen een ander soort cliënteel had. Let op, dat wil niet zeggen dat ik nooit kleine tuintjes deed of me daar te min voor voelde. Maar toch vooral grotere tuinen.

En over alle jaren heen, zijn er 7 ex-werknemers van mij ook op zichzelf begonnen. Allemaal in het Waregemse. Tuinaanleg en -onderhoud is echt sterk ontwikkeld tijdens mijn actieve carrière.

Je hebt zelf ook een diploma tuinarchitectuur?

Ja, maar eigenlijk tekende ik niet veel tuinen zelf. Sommige kleinere tuinen wel. Maar de echt grote tuinen werden getekend door gerenommeerde tuinarchitecten.

Reclame maken moest je nooit doen?

Ik heb nooit reclame gemaakt in mijn leven (stellig). Enkel op mijn camionette had ik belettering, maar dat is alles. Nooit een tekort aan werk gehad.

Je bent uiteindelijk meer dan 50 jaar in de sector aan de slag geweest: ik veronderstel dat er veel veranderd is gedurende die periode?

Ja, vooral qua digitalisering. Vroeger moest ik mijn kennis halen op school of uit boeken. En via info, die ik kreeg bij kwekers en zo. Nu kan iedereen zijn smartphone uithalen en de info in een vingerknip opzoeken.

De klanten zelf zijn ook veel beter ingelicht: ze hebben vaak al zelf op voorhand wat “opzoekingswerk” gedaan.

Kan je je nog een van die allereerste TerraCottem toepassingen herinneren?

Ja, ik kwam in contact met Frédéric Cras, algemeen bestuurder van Cras Woodgroup in Waregem. Hij had een vierkantshoeve gebouwd, rond een heel grote wilg op de binnentuin. Het bouwproject duurde 4 jaar en jammer genoeg had die wilg de “ontberingen” waarin hij werd blootgesteld (graafmachines die de grond compacteerden, cementmixers die cementresten achterlieten, etc.) niet overleefd. Als houthandelaar was die boom een eyecatcher en Frédéric wou een nieuw exemplaar, dat er meteen “stond”. Dus een grote boom (lacht).

We zijn toen samen naar de boomkwekerij Van Den Berk in Nederland gereden. En uiteindelijk een 35 jaar oude zomereik (Quercus robur) gekocht. Die boom woog 8000kg en moest met speciaal transport overgebracht worden. Met een grote kraan tenslotte over de vierkantshoeve naar binnen getild. En geplant in een speciaal geprepareerd plantgat, mét TerraCottem.

Dat was een heel dure boom, vele tienduizenden Belgische franken in die tijd. We konden het ons gewoon niet permitteren dat de boom niet zou aanslaan, vandaar dat we TerraCottem gebruikten.

Dat zijn leuke herinneringen. Als ik daar met de auto passeer en ik zie de boom boven het dak uit prijken, dan moet ik daar aan terugdenken.

In Sint-Baafs-Vijve heb ik ook zo’n boom staan, aan de Wakkensesteenweg 48. Met TerraCottem geplant in 1985. Een Robinia pseudoacacia 'Frisia', een acacia met gele bladeren.

Toen je die grote bomen plantte: waarom gebruikte je eigenlijk TerraCottem?

Omdat ik ervan overtuigd was (stellig)! Enerzijds door mijn gesprekken met Bernard en professor Van Cotthem: hun uitleg was heel duidelijk en heel logisch eigenlijk. Maar anderzijds ook doordat ik er zelf succes mee boekte. Ik kende weinig tot geen uitval bij mijn aanplantingen. En ik merkte dat ik nadien minder moest gaan bijwateren dan verwacht.

"Voor mezelf was het een vorm van geruststelling om TerraCottem te gebruiken".

Omdat ik garantie gaf aan mijn klanten, moest ik vaak gaan controleren of de aanplantingen initieel voldoende water kregen. De klanten zouden dit eigenlijk zelf moeten doen, maar in de praktijk gebeurde dat nooit. Door de TerraCottem in de bodem was ik gerust: er was sowieso minder water nodig en een keer “vergeten” water geven was niet erg.

"Maar ik gebruikte TerraCottem niet alleen voor het extra water vasthouden: er zitten ook meststoffen in, die hun ding doen. En de grondstoffen voor de betere wortelgroei".

De uitleg die ik zelf kreeg, kon ik trouwens ook gebruiken in de gesprekken met mijn eigen klanten. Maar eigenlijk heb ik nooit veel moeite moeten doen om hen van de meerwaarde te overtuigen (lacht).

Had je vaak gesprekken met klanten over welke middelen te gebruiken?

Eigenlijk niet. Die gesprekken voerde ik eerder met de tuinarchitect. Wij kwamen daar ook altijd heel snel uit. Over TerraCottem bijvoorbeeld: in gebruikte dat in zowat al mijn projecten. En ook de tuinarchitect was telkens overtuigd van de meerwaarde.

Toen je 50 jaar geleden begon, was er nog geen TerraCottem: wat gebruikte je toen?

Turf. Mijn grootvader gebruikte veel turf, mijn vader gebruikte veel turf en ik ook (lacht). Maar turf kan wel vocht vasthouden, maar je kan dat niet vergelijken met TerraCottem. Dat is van een gans andere grootte-orde.

Heb je ook een evolutie gemerkt in de uitdagingen waarmee je te kampen had over die verschillende decennia?

Vroeger waren de problemen eerder van “logistieke” aard: “mijn gras staat lang, wanneer kom je maaien” en “wanneer kan je komen om mijn haag te snoeien”. Je kon soms niet volgen (lacht). Nu heb je meer “technische” problemen, met droogte en ziektes.

Wat ook veranderd is, is dat de mensen nu “meer weten”. Ze zijn van alles op de hoogte: alle info is ook beschikbaar via Google en ChatGPT e.d.

De tuinaanlegger had vroeger alle kennis en de klant… was de klant, bedoel je?

Exact! Waardoor de mensen veeleisender zijn geworden. Er kruipt meer tijd en energie in de momenten vóór de aanleg of vóór het onderhoud.

En nu, na een halve eeuw tuinaanleg en -onderhoud ben je dan op een verdiend pensioen gegaan. Je hebt jouw zaak overgelaten?

Ja, inderdaad. Tuinen Benoit werd overgenomen door Koen Scherpereel van Scherpereel Quality Gardens. Koen was eigenlijk mijn buurman, waardoor ik hem goed kende. Hij was oorspronkelijk kweker, maar wou zijn diensten uitbreiden met tuinaanleg ook.

Ik heb nog 6 maand meegedraaid bij Koen om de overgang vlot te laten verlopen, maar daarna was het gedaan (lacht).

Jouw kinderen zijn niet in jouw voetsporen gestapt?

Mijn oudste dochter is wel afgestudeerd als tuinarchitecte, maar heeft dat nooit uitgevoerd. Ze is nu filiaalhoudster van de Aldi winkel hier in Waregem. Mijn jongste dochter is verpleegster in het rustoord in Wakken. En de middelste is podoloog en heeft een praktijk in Beveren-Leie. Dus allemaal totaal iets anders (lacht).

Wat doe je nu om je dagen te vullen?

Ik heb nog steeds contact met veel van mijn oude klanten. Die bellen me regelmatig om raad. Echt actief in die tuinen bezig zijn, doe ik wel niet meer. Dat laat ik over aan Koen. Maar ik geef wel nog graag wat advies.

Onlangs kreeg ik zo nog een telefoontje van Sylvain Devos, de nicht van Bernard, die nu in het kasteel woont. Dan ga ik eens langs om te zien wat er precies scheelt.

En Marc Coucke belde ook recent (lacht): zijn tuin in zowel Merelbeke en Durbuy heb ik indertijd aangelegd. Ik help nog graag waar in kan, want met veel van mijn klanten heb ik een goede persoonlijke band opgebouwd.

Ik ga ook superveel gaan wandelen.

En een paar maanden per jaar brengen we ook door in Spanje. In Torrevieja, een plaats in Alicante.

Heb of had jij ook een lievelingsplant, die vaak ik je projecten terugkwam?

Ik ben altijd fan geweest van buxus. En toen de buxusplaag meer en meer opstak, van diens vervanger: Osmanthus. Waarom? Omdat je die in allerlei vormen kon snijden. Die vormen zijn elementen, die vaak terugkomen in mijn tuinen.

Een halve eeuw tuinaanleg: waarschijnlijk heb jij ook talloze anekdotes te vertellen?

Goh.. inderdaad (lacht). Een verhaal dat ik vaak aan vrienden vertel is dat ik vroeger ook de tuin onderhield van een grote villa, op een “geheime” locatie. Tip: er staan foto’s van in mijn boek (knipoogt). T.t.z. “geheim”: de villa op zich was natuurlijk niet geheim, maar wel het gebruik ervan. Hier kwamen nl. leden van de regering samen voor bepaalde onderhandelingen en zo. Weg van de pers. Een soort Hertoginnendal zeg maar, maar bijna niemand wist ervan. Elke keer toen ik daar naartoe ging, moest ik op voorhand laten weten welke personeelsleden er meekwamen. Die werden gescreend, o.a. of ze bv. geen “verdachte individuen” tussen zaten (schatert).

Da’s inderdaad een leuk verhaal. Vertel gerust verder: ik hang nu aan jou lippen, Carlos…

Ik heb ook altijd veel gereisd: ik ben in talloze landen geweest. Ik heb dus wel wat van de wereld gezien (lacht). Naar Thailand ben ik verschillende malen geweest. Zo wist ik van de bouw van een nieuw hotel. Op vraag van Bernard heb ik toen wat TerraCottem meegenomen voor de aanplantingen daar. Ook tijdens het reizen kon ik dus de tuinaanleg- en TerraCottem-microbe niet loslaten (knipoogt).

Was dat lang geleden?

Och, ja. Dat moet echt in de beginperiode van jullie bedrijf geweest zijn. Het exacte jaar weet ik niet meer. Maar wat ik wel nog weet is dat er wel een bestelling uit voortkwam (lacht).

Ken je dit kunstboek “Fuente de Zanona”? Weet je wie de foto’s maakte?

Jazeker, dat boek is me bekend. En de fotograaf ook: Koen Snauwaert.

Eerder deze week zag ik Koen toevallig. Toen ik hem vertelde dat je kwam, vroeg hij om je zeker deze anekdote te vertellen.

Ik ben benieuwd… (lacht)

Koen is eind de jaren ’80, begin de jaren ’90 op reis gegaan naar Rusland. Toen nog de Sovjet-Unie. Hij ging er onder andere op bezoek bij de toenmalige TerraCottem verdeler in daar, Nelly Belakowsky. Bleek dat die Nelly goed bevriend was met Raisa Gorbatsjov, de echtgenote van president Michail Gorbatsjov. Raisa was een echte kunstliefhebster. Tijdens zijn verblijf moet Nelly gesproken hebben met Raisa, want plots kwam er een uitnodiging om langs te gaan bij haar. Koen is doen met dit boek onder de arm naar het Kremlin geweest.

"Zelfs tot in het Kremlin werd er over TerraCottem gepraat (schatert)!"

Dan rest er enkel nog om jou van harte te bedanken, Carlos. Ik heb echt genoten van ons gesprek. Ik hoop onze lezers ook.

Met heel veel plezier gedaan!

@carlos.benoit.50746

Ken je iemand die dit artikel ook graag zou lezen?
Kopieer de link en deel gerust.